6 lutego 1939 r. jedne z ostatnich samolotów republikańskich miały udać się lotem na internowanie za Pireneje. Gdy wstawał dzień, na lotnisku Vilajuiga kończono przygotowania do startu tej dziwnej armady. Nagle (system ostrzegania i dowodzenia obroną powietrzną już nie istniał) nad lotniskiem pojawiły się Bf-109 Legionu Condor. Kto mógł, startował i obierał kurs na północ, byle ujść spod kul.
Wśród lotników, którym się to udało był José Falcó Sanmartín, as myśliwski, pionier nocnego lotnictwa myśliwskiego w Hiszpanii. Z zawodu ślusarz. Kiedy jego I-15 nabierał prędkości i wysokości, został zaatakowany przez 2 messerschmitty. Udało mu się wymanewrować atakujących i zaatakować – według relacji niemieckiej – “jak wściekły pies”. Jeden z messerschmittów upadł na lotnisko. Dogorywającego pilota, Hansa Nirmingera, zdecydował się dobić jeden z hiszpańskich oficerów.
Falcó rzucił się do ucieczki w kierunku Francji, lecąc wciąż bardzo nisko. W pewnej chwili zauważył przed sobą kolejnego Bf-109, ścigającego republikański myśliwiec (Grummana Delfina). Podchodząc od tyłu i z dołu pozostał niezauważony, aż zbliżył się na odległość strzału. Po pierwszej serii wywiązała się walka kołowa. Chwilę później Chato i messerschmitt znalazły się naprzeciwko siebie, na kolizyjnych kursach. Tym razem seria Katalończyka spowodowała zestrzelenie Niemca. Falcó, aby uniknąć zderzenia, pociągnął ostro drążek na siebie. Nagły skok samolotu spowodował z kolei zapowietrzenie gaźnika i zatrzymanie silnika w I-15. Było za nisko, by myśleć o jego ponownym uruchomieniu. Falcó znalazł odpowiednie miejsce i wylądował.
Messershmitt o numerze 6-98 rozbił się, zabijając pilota. Nazywał się on Heinrich Windermuth. Kiedy po latach Falcó wracał do Katalonii (na stałe mieszkał wówczas w Tuluzie), regularnie składał kwiaty na jego grobie.
Mój model samolotu Sanmartina z tej walki możesz zobaczyć w galerii.
Źródła:
artykuł z “El Pais”
artykuł z “La Vanguardii”
artykuł z “La Opinion de Zamora”
David Méchin, Un as républicain de la guerre d’Espagne : José Falcó Sanmartín, Avions, nr 154
Modelarstwo ideologiczne 